^Wróć do góry
1. Pomóż osobie z autyzmem zrozumieć, co mówisz.
Mów poglądowo i pokazuj, co masz na myśli.
Najpierw upewnij się, że osoba, do której mówisz jest zwrócona w twoim kierunku,
Używaj języka odpowiedniego do sytuacji i wieku jednostki
Korzystaj z języka gestów i demonstracji, aby pomóc w wykonaniu wymaganych czynności
Osoby z autyzmem mogą w różny sposób próbować przekazać Ci informację np.:
- Mogą szarpnąć Cię w kierunku, skąd coś chcą
- Mogą stanąć obok czegoś, co chciałyby otrzymać
- Mogą utkwić wzrok w przedmiocie swoich pragnień
Kiedy chcą czegoś lub mają ochotę coś robić mogą powtórzyć twoje pytanie np.:
Pytanie – „Czy chcesz ciastko?”, Odpowiedź- „Czy chcesz ciastko?”
Pamiętaj, że prawdopodobnie w taki sposób osoby z autyzmem usiłują porozumieć się, najlepiej jak potrafią.
2. Przekazuj osobie z autyzmem informacje o tym, co ma zrobić.
Ciągle wiele czasu jest tracone na mówienie o tym, czego nie należy robić i to jest dla osoby autystycznej bardzo zniechęcające.
Jasne wskazanie, co mogłaby zrobić, może być dla niej bardziej pomocne.
3. Mów jej kiedy zrobi coś dobrze.
Kiedy dziecko z autyzmem grzecznie bawi się, pomaga nakryć do stołu, spokojnie czeka lub porządkuje swoje rzeczy, to niech dowie się, kiedy skończy, że zachowywała się dobrze.
Możesz np. powiedzieć z uśmiechem: „Podobało mi się, że grzecznie poczekałaś.”
4. Dowiedz się, co jest dla osoby z autyzmem nagrodą.
Każdy człowiek ma swoje własne upodobania. Jeden lubi muzykę, inny TV czy kolorowe szkiełka.
Ktoś jeszcze wirujące przedmioty, łaskotanie, lody, zabawę w piasku lub błyszczące drobiazgi.
Która z tych rzeczy lub czynności może być nagrodą dla twojego autystycznego podopiecznego?
Powinieneś właściwie dobierać nagrody, gdy chcesz mu okazać, że zrobił coś dobrze.
5. Uprzedzaj osobę z autyzmem, kiedy ma nastąpić jakaś zmiana.
Na przykład, jeśli bawicie się wspólnie i zabawa dobiega końca, powiedz: „jeszcze jeden raz” lub „za dwie minuty skończymy”.
Takie stwierdzenie może pomóc skierować aktywność osoby z autyzmem na coś innego.
6. Pamiętaj, że reakcje osoby z autyzmem mogą być nieodpowiednie do niebezpiecznej sytuacji.
Ucz, jak zwracać uwagę na niebezpieczeństwa, jak przewidywać je i jak go unikać.
7. Spróbuj zrozumieć zachowanie osoby z autyzmem.
Może trudności w porozumiewaniu się za pomocą mowy, obrazków czy znaków migowych, stąd też może używać swojego zachowania, aby przekazać informację:
- może rzucać grą lub zabawką, jeżeli ta jest zbyt łatwa lub trudna dla niej
- może odepchnąć coś, czego nie chce, gdy nie umie powiedzieć w tej chwili – „nie”
- może okazać agresję, jeżeli potrzebuje przerwy
- może być opryskliwa, jeśli jest zmęczona lub głodna, a ty nalegasz, by coś zrobiła
- może być przestraszona lub zdenerwowana, jeśli znajduje się w zatłoczonym, hałaśliwym miejscu (takim jak np. ruchliwa ulica)
8. Nie zapominaj o ludzkich wartościach osoby z autyzmem.
Osoby z autyzmem odczuwają tak jak inni: doznają szczęścia i niepokoju, mogą się złościć, być podniecone lub martwić się, ale jest im o wiele trudniej niż nam wyrazić swoje odczucia.
Źródło: Geneva Centre. Kanada – tłum. Ewa Szmytkowska; KTA o/Gdańsk